Sandomierz

Słynna lodziarnia na Rynku

Sandomierz to kolejne miasto leżące na szlaku Wiślanym, jak opisane poprzednio Kazimierz Dolny i Janowiec;) " polski Rzym" leży w odległości ok. 50 km od Ostrowca Świętokrzyskiego i ok. 15 km od Tarnobrzegu. Do miasta przylgnął przydomek "Mały Rzym", ponieważ analogicznie do Romy usytuowany jest na siedmiu wzgórzach. Obecnie administracyjnie przynależy do województwa świętokrzyskiego, jednak historycznie stanowi cześć Małopolski. Miasto w przeszłości stanowiło centrum administracyjne ziemi sandomierskiej, w późniejszym czasie stało się stolicą województwa sandomierskiego. Do dziś w mieście zachowało się wiele zabytków oraz miejsc interesujących przyrodniczo jak Góry Pieprzowe, czy Wąwóz Królowej Jadwigi. Stąd też przez miasto przebiega kilka szlaków turystycznych( Architektury Drewnianej, św. Jakuba, cysterski oraz Via Jagiellonica).

Wieża na Zamku

Będąc w mieście warto skierować się do przejścia między kamienicami będącego w przeszłości furtą w murach, którą dominikanie dostawali się do miasta (ich klasztor znajdował się poza murami) ze względu na swój kształt zyskało nazwę " Ucho Igielne". Przechodząc przez przejście warto skierować się do parku miejskiego, którym można dotrzeć do cennego zabytku, pomijanego często przez turystów ze względu na pewne oddalenie od centrum i niewiedzę o jego położeniu, czy nawet istnieniu, a mianowicie kościoła św. Jakuba wraz z zespołem klasztornym. Zabytek cenny, gdyż prezentujący styl późnoromański. Zespół powstał w ciągu XIII w., natomiast dzwonnica i zachodnie skrzydło klasztoru pochodzą z wieku XIV. W XV w. dokonano gruntownej restauracji po zniszczeniach dokonanych najazdem Litwinów oraz pożarem. W XVII w. podjęto się przebudowy świątyni, dobudowano kaplicę Męczenników Sandomierskich z bogatą dekoracją stiukową. Po kolejnym pożarze w XIX w. dokonując restauracji przywrócono budowli romański charakter. W stanie niemal niezmienionym zachował się do naszych czasów romański portal, bogato zdobiony, ponadto wczesnogotycka dzwonnica z przełomu XIII/XIV w. oraz barokowy sarkofag księżnej Adelajdy z 1676 r., wykonany z jednego kolca drzewa dębowego. Z budynków klasztornych ostała się jedynie część skrzydła wschodniego. W 2001 r. wrócili tu dominikanie, którzy po kasacie zakonu w 1864 r. zmuszeni zostali opuścić klasztor. 

Brama Opatowska

Panorama Sandomierza, w oddali widać wieżę ratusza

Szczególnym zabytkiem dla mnie osobiście jest katedra, w której znajdują się wykonane z polecenia Jagiełły unikatowe malowidła ścienne w stylu bizantyjskim (niestety nie mam z jakichś względów fotografii, jednak dla wyobrażenia jak wyglądają tego typu malowidła zachęcam zobaczyć w kaplicy Św. Trójcy, gdzie fundacji również dokonał Jagiełło). Ponadto katedra słynie z obrazów, których odpowiednio ponumerowane postaci ukazują sposób w jaki poniesie się śmierć- sprawdza się za pomocą daty urodzenia odpowiedni numer i bach giniemy przeważnie ścięci, paleni na stosie czy mordowani- Średniowiecze w końcu lubowało się we krwi. Ja zdaje się zostałam zasztyletowana.

zmiana warty przed ratuszem( wartowników można oglądać jedynie w weekendy i święta)

Zamek W Sandomierzu, niestety w czasie Potopu Szwedzkiego został wysadzony. Ocalałe skrzydło zachodnie posłużyło do odbudowy w stylu pałacowym z inicjatywy Jana III Sobieskiego, następnie w XIX w. dokonano przebudowy w stylu klasycystycznym i adaptacji na więzienie. Obecnie jest siedzibą Muzeum Okręgowego. Na dziedzińcu znajdują się dyby, w których turyści mogą sobie sprawić pamiątkową fotografię, natomiast w okratowanej wnęce znajduje się niewielka wystawa narzędzi tortur. Zwiedzanie wystawy w zamku jest możliwe w sezonie od pn 11.00 - 15.00, wt - pt 10.00-17.00, sb - nd 10.00 - 18.00. Bilet normalny 8 zł, ulgowy - 6 zł, dzieci do 7 lat - bezpłatnie.

Brama Opatowska to jedyna z czterech istniejących bram miejskich Sandomierza, która zachowała się do naszych czasów. Wzniesiona z polecenia Kazimierza Wielkiego około 1362 r. stanowi ważny zabytek architektury średniowiecznej. W celach obronnych w XVI w. Bramę zwieńczono renesansową attyką. Obecnie wyposażona w taras widokowy jest udostępniana zwiedzającym w celu podziwiania panoramy miasta i okolicy. W sezonie Brama jest czynna: 9.00 - 18.00. Bilet normalny 4 zł, ulgowy 3 zł. 

Pozostałości po sandomierskich kupcach- piwnice służyły jako skład towarów

Ponadto polecam wizytę w Domu Długosza - dawnej mansjonarii (dom dla niższych w hierarchii duchownych, którzy w zamian za utrzymanie zobowiązani byli pełnić funkcje przy katedrze), powstałej z fundacji Mistrza Długosza w 1476 r., w II poł. XVII w. przebudowany, a po restauracji w latach 1934 -35 przeznaczony na siedzibę Muzeum Diecezjalnego, pełnego ciekawych eksponatów, nie koniecznie ściśle związanych z Sacrum. Czynne w sezonie w godz. 9. 30 - 16. 30, nd i święta- 13.30 - 16.30. Bilet normalny to wydatek 6 zł, ulgowy 3 zł. Doda, że znajdujące się tu zabytki i wystawy zaciekawiły nie dużo bardziej niż te na zamku.

Podziemna trasa turystyczna

Piękny sandomierski ratusz, który od XVI w. prezentuje się nieustannie w renesansowej formie stanowi oddział Muzeum Okręgowego i w sezonie jest udostępniany zwiedzającym. Od wt - pt 10.00 - 17.00, sb - nd 10.00  - 18.00. Bilet normalny 5 zł, ulgowy 4 zł. Będąc w Sandomierzu możemy skorzystać z możliwości przejścia podziemną trasą turystyczną. Jest to system XIV i XV wiecznych piwnic, w których kupcy sandomierscy składali swoje towary. Trasa prowadzi pod ośmioma kamienicami, a jej przejście z przewodnikiem trwa około godziny. Czynna codziennie (prócz 1 I, I dn Wielkanocy, 11 XI, 25 XII) 10.00 - 18.00, poza sezonem do 17.00. Bilet normalny 10 zł, ulgowy 6 zł.