Jaskinia Łokietka

 

Jaskinia Łokietka mieści się na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego, około 125 m nad dnem Doliny Sąspowskiej. Licząc sobie 320 m długości i 7 m deniwelacji (różnicy między najwyżej, a najniżej położonym punktem jaskini) stanowi największą spośród znajdujących się na terenie parku jaskiń. Nazywana błędnie grotą, posiada dwie duże sale: Rycerską oraz Sypialnię, dwie mniejsze oraz kilka korytarzy. Sama jaskinia powstała, zaś na skutek wyżłobienia przez wodę. Do jej wnętrza prowadzi wąska szczelina skalna, będąca pozostałością korytarza, którego strop uległ zawaleniu.

Gdy skierujemy się w głąb jaskini zauważmy, że korytarz obniża się, skręca w kierunku płd. - zach. oraz znacznie się rozszerza, wchodząc następnie w Korytarz Główny. W jego stropie znajdują się „kotły wirowe”, powstałe w czasie gdy cały przekrój jaskini był wypełniony wodą. Na ścianach korytarza widoczne są polewy oraz inne utwory naciekowe, niekiedy kontrastujące swą jasną barwą z zakopconym wnętrzem. Z Korytarza Głównego przechodzimy do Sali Rycerskiej, z której w lewo odchodzi boczny, ślepy korytarz, zaś w prawo znajdują się schody prowadzące  na wyższy poziom jaskini, skąd ciasnym przejściem przechodzi się do małej komory zwanej Kuchnią. Jest to najstarsza część jaskini, leżąca blisko powierzchni. Tu w kilku miejscach do wnętrza  przedostają się korzenie drzew. Na ścianach przesmyku i Kuchni widoczne są półki skalne oraz spłaszczenia, będące śladami modelowania jaskini przez potok przepływający swobodnie po jej ówczesnym dnie. Z Kuchni schody prowadzą do Sypialni. Dno Sypialni w dużej części wyścielone jest rumoszem i blokami wapienia, które oderwały się od ścian i stropu. W kierunku zachodnim wiedzie nieduży boczny korytarz urozmaicony licznymi wymyciami, które napotykamy także w ścianach sali w pobliżu schodów. W jaskini występują głównie nieduże stalaktyty rurkowe (tzw. makarony), szczególnie na stropach obu sal, głownie Sypialni i w innych trudniej dostępnych miejscach. Ściany są okryte polewami, a ich odcinki przewieszone zdobią żebra naciekowe lub małe, cieniutkie, faliste draperie. W ostatniej sali uwagę przyciąga szczególnie duży słup naciekowy „Orzeł”, wykształcony na ścianie północnej. Na lewo od „Orła” w niedużej wnęce nad stropem zachowały się stalagmity. 

Temperatura wewnątrz jaskini utrzymuje się na jednym poziomie przez cały rok i wynosi ok. 7-8°C. W okresie zimowym tuż przed wejściem tworzą się nieraz "stalagmity" lodowe, zwane chłopkami, nierzadko o bardzo pięknych formach. Z jaskinią wiąże się legenda mówiąca o ukrywaniu się w niej Władysława Łokietka, który schronił się w niej po ucieczce z Krakowa ok. 1289 r.,  przed królem czeskim Wacławem II. Życie Łokietka, uratował jak mówi legenda pająk, który zasłonił otwór do jaskini pajęczyną, dzięki czemu zmylił prowadzony pościg. Pamiątką po pobycie Łokietka jest nazwa jaskini oraz poszczególnych jej komór oraz krata zamykająca wejście, powtarzająca motyw pajęczyny. Pierwsze wzmianki o Jaskini pojawiły się już w końcu XVII w., natomiast od końca wieku następnego Jaskinia zaczęła stanowić atrakcje turystyczną, zwiedzaną wraz z sąsiadującą Jaskinią Ciemną, podczas pobytów w ówcześnie popularnym Ojcowie - wpływ modnego sentymentalizmu. W 1927 r. Jaskinie uznano za zabytek. Od 1987 r. Jaskinie oświetla się elektrycznie, jej zwiedzanie odbywa się w wyznaczonych porach z przewodnikiem. Jak podaje oficjalna strona OPN rocznie Jaskinie odwiedza 120 tys. osób. Jaskinia czynna jest codziennie od 22. IV – 26. X oraz 8 – 11.XI. Zwiedzać można od IV – VIII do godziny 18.30 (ostatnie wejście), IX – do 17.30, X – do 16.30, XI – do 15.30. Bilet normalny wynosi 8 zł, natomiast ulowy 6 zł.